منظور از دلبستگی و وابستگی چیست؟ بر خلاف تصور بسیاری از افراد هر کدام از این دو واژه دارای معنا و مفهوم متفاوتی است که ریشه آن از کودکی درون ما شکل گرفته است اما همچنان در هر سنین که باشیم روابط ما را تحت شعاع قرار میدهد! اگر شما هم تمایل دارید که درباره این دو واژه حساس بیشتر بدانید و روابط خود را بهبود ببخشید تا انتها همراه ما باشید.
دلبستگی به چه معناست؟
منظور از دلبستگی پیوند عمیقی است که بین افراد به وجود می آید. اولین دلبستگی زمانی است که والدین با محبت و مراقبت های اولیشان در کودک ایجاد می کنند، این دلبستگی پیشبردی برای آمادگی بقیه روابط است.
زمانی که این دلبستگی ایجاد شده به صورت ایمن باشد این گونه گفته می شود که کودک دارای یک پایگاه امن است که به کمک آن دنیای خود را کشف می کند، اما در صورتی که این رابطه از نوع ایمن نباشد کودک دنیای خود را باید از محیطی نا امن ایجاد کند.
تشخیص و ایجاد دلبستگی ایمن از مسایلی است که بسیار حائز اهمیت است زیرا اگر کودک از ابتدا روابطی نا امن داشته باشد مشکلاتی همچون: بی ثباتی در روابط عاطفی و جسمی برای او یک امر عادی می شود و حتی در آینده او تاثیر گذار است زیرا همانطور که میدانید زندگی مجموعه ای از روابط هاست، بنابراین ایجاد دلبستگی اولیه به صورت امن اهمیت ویژه ای دارد.
شما جزء کدام دسته هستید؟
الف) صمیمی شدن با دیگران برای شما راحت است.
ب) زمان نزدیکی و صمیمیت با دیگران نگران می شوید.
ج) اعتماد کردن و صمیمی شدن با افراد برای شما خیلی سخت است.
وابستگی به چه معناست؟
داشتن هر گونه اتکا نسبت به دیگران وابستگی تعریف می شود. البته واژه وابستگی می تواند وابسته به نیاز های گوناگونی باشد مانند:
- وابستگی مالی: وابسته بودن به شخص، نهاد و یا ارگان خاصی
- وابستگی رشدی: وابسته بودن کودک به والدین برای رشد و مراقبت
- وابستگی اجتماعی و یا روانی: اعتماد کردن به دیگران جهت تامین نیاز ها
به طور کلی برخی از این وابستگی ها در طول زندگی انسان طبیعی می باشند اما گاهی این ویژگی به نوعی شخصیت تبدیل می شود و فرد برای تامین نیاز های خود به طور پیش اندازه وابسته می شود که این نوعی وابستگی ناسالم است.
منظور از شخصیت وابسته ناسالم یعنی فرد به دلیل خلا های موجود در زندگی و نداشتن روابط احساسی درست شخصیتی وابسته پیدا کرده و نسبت به افراد و یا هر چیز دیگر به سرعت وابسته می شود و همواره ترس از دست دادن آن ها را دارد.
نشانه های وابستگی چیست؟
در ادامه برخی از نشانه های وابستگی را برای شما آورده ایم تا به طور دقیق تر با این شخصیت آشنا شوید.
- افرادی که دارای شخصیت وابسته هستند اگر در روابط عاطفی قرار بگیرند برای اینکه شریک احساسی خود را از دست ندهند به یک فرد مطیع و بله قربان گو تبدیل می شوند.
- افراد وابسته در زمان تصمیم گیری های مهم دچار تردید می شوند و همواره نیاز دارند فردی آن ها را تایید کند.
- افراد وابسته همواره ترس از دست دادن دارند.
- افراد وابسته زود باور می شوند و اعتماد پیش از حد دارند.
- افراد وابسته خود را باور ندارند و نمیتوانند روی خود حساب باز کنند.
دقت کنید که در روابط واقعی ترس و نگرانی جایی ندارد و یک انسان آزاده نباید هیچ گاه به گدایی احساس و روابط بپردازد شما باید باور داشته باشید که حسادت، توقع پیش از حد، کنترل کردن و … از نشانه های روابط ناسالم است و اگر دارای چنین رفتار هایی هستید شما دارای یک شخصیت وابسته هستید.
بنابراین در روابط احساسی وابستگی بزرگترین تهدید است زیرا سبب می شود فرد دچار کم بینی شود و همواره نتواند نقاط مثبت و با ارزش خود را ببیند.
تفاوت دلبستگی و وابستگی
هر دوی آن ها جز شخصیت هایی هستند که در زمان کودکی رشد می کنند و احساساتی طبیعی هستند اما اگر هر کدام از این دو ویژگی در شرایط نا امن رشد کنند در بزرگسالی به رفتار های نا هنجار تبدیل خواهند شد.
تفاوت بین دلبستگی و وابستگی در میان روابط عاشقانه
این دو شخصیت یکی از ویژگی های مهم و تاثیر گذار در روابط عاشقانه هستند که بسیار از افراد آن ها را نسبت به یکدیگر متمایز نمیدانند! بنابراین ما مهم ترین تفاوت ها را برایتان آماده کرده ایم تا کمی بیشتر با این دو واژه آشنا شوید.
مسئولیت پذیری
افراد دلبسته ایمن در روابط احساسی خود به خوبی با مسئولیت پذیری آشنا هستند و می دانند که در چه مواردی نسبت به طرف مقابلشان مسئول هستند اما افراد دلبسته در این مواقع دچار افراط می شوند.
تفاوت در شخصیت
افرادی که دارای دلبستگی ایمن هستند دارای عزت نفس و شخصیت بوده و خود را ارزشمند می دانند اما افراد وابسته هیچ ارزشی برای خود قائل نیستند و زندگی خود را به فرد دیگری گره میزنند.
مشکلات روانشناختی
افراد وابسته در روابط احساسی خود هیچ گاه احساس آرامش ندارند و مدام درگیر این موضوع هستند که چه کاری انجام دهند تا شریک احساسیشان از آن ها راضی باشد و همیشه هیجانات در هم ریخته ای مثل خوشحالی، غم، ترس و … تجربه می کنند. اما افراد دارای دلبستگی ایمن از آرامش و روان خوبی در رابطه بر خوردار هستند.
آزادی عمل
افراد دارای دلبستگی ایمن هم خودشان در روابطشان به خوبی دارای قدرت انتخاب و استقلال هستند و هم برای اطرافیانشان این شرایط را فراهم می کنند اما افراد دلبسته همیشه در حال محدود کردن فرد مقابلشان هستند و آزادی را از آن ها سلب می کنند.
دلبستگی بهتر از وابستگی است؟
به طور کلی دلبستگی یعنی شما از بودن در کنار فردی رضایت قلبی داشته باشید و برای پیشرفت و موفقیت او نیز همانند خود خوشحال شوید در این شرایط بودن و نبودن فرد در کنار شما نباید در حال خوب یا بدتان تاثیر گذار باشد و در هر صورت شما باید حال خوبتان را حفظ کنید در حقیقت یک انسان آزاده با دلبستگی سالم قادر به تشخیص روابط سالم نیز خواهد بود.
اما وابستگی خلاف این موضوع است و حال فرد تنها وابسته به شرایط طرف مقابلش است که این این موضوع صد در صد اشتباه است.
البته توجه داشته باشید که در بسیاری از مقاطع ممکن است هر کسی دچار وابستگی نا سالم شود و این موضوع ایرادی ندارد اما باید بتواند با مشاوره صحیح روابط خود را بهبود ببخشد و به تعادل احساس با اطرافیان خود برسد.
در کارگاه دلبستگی و وابستگی می آموزیم:
رابطه دلبستگی: عشق و پیوند عاطفی اولیه ما با والدینمان چه تاثیرات مثبت و منفی بر روابط بعدی ما دارد؟
سیر تحولی سالم و ناسالم امیال جنسی و پرخاشگری و هیجانات عشق و خشم در جریان رشد چگونه است؟
انواع روابط دلبستگی ایمن و ناایمن چیست و چگونه به عشق سالم و عشق ناسالم در بزرگسالی منجر می شود؟
دو وجه ترس از دست دادن و ترس از صمیمیت در روابط عاطفی چیست؟
عشق سالم چه تفاوتی با روابط مبتنی بر وابستگی، اجتناب، خودشیفتگی، ایثارگری، سادومازوخیسم و … دارد؟
معجزه عشق: چگونه آسیب عشق اولیه را می توان ترمیم کرد و با الگوهای ارتباطی و عاطفی سالمتری جایگزین کرد.